အမေ့ခံအတိတ်
အမေ့ခံအတိတ်
နာရှီတိုင်းပြည်

နာရှီအမျိုးသမီး
နာရှီအမျိုးသမီး

နာရှီဘာသာ အသံထွက်များ
နာရှီဘာသာ အသံထွက်များ

- 1950s

နာရှီတိုင်းပြည်

Read in English

ကချင်ပြည်နယ်မှ နယ်စပ်ဘက်ကို လှမ်းကြည့်လိုက်လျှင် ယန်ဇီမြစ် (Yangtze River) ပထမဦးဆုံး အချိုးအကွေ့ ဖြစ်ပေါ်ရာကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။ ထိုဒေသရှိ လူမျိုးများသည် နာရှီဘာသာစကား (Naxi) ကို ပြောဆိုအသုံးပြုကြသည်။ နာရှီတိုင်းပြည်မှာ ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်များ အထိ လွတ်လပ်သော တိုင်းပြည်တစ်ခု အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ နာရှီလူမျိုးတို့နှင့် ဆက်နွယ်နေသော မူဆူအို (Musuo) လူမျိုးတို့မှာ ယနေ့တွင် လူဦးရေ ၄၀၀၀၀၀ ခန့်သာ ရှိတော့သည်။ သူတို့သည် တရုတ်နိုင်ငံ (China)၊ ယူနန်ပြည်နယ် (Yunnan) ၏ အနောက်မြောက်အရပ်တွင် နေထိုင်ကြသည်။ အကြီးဆုံး နာရှီမြို့မှာ လီကျန့် (Liijiang) ဖြစ်ပြီး ကချင်တောင်တန်းများ၏ တစ်ဖက်၊ မြစ်ကြီးနားမြို့၏ အရှေ့မြောက်ဘက် မိုင် ၂၀၀ ခန့် အကွာတွင် တည်ရှိသည်။ 

နာရှီဘာသာစကားသည် မြန်မာဘာသာ၊ အိဘာသာ (Yi) တို့နှင့် အလွန် နီးစပ်သည်။ တိဘက်-မြန်မာနွယ် ဘာသာစကား တစ်မျိုး ဖြစ်ပြီး မြန်မာ-လိုလိုအုပ်စု (Burma-Lolo) ဝင် ဖြစ်သည်။ ဂျိန်းဖော (ကချင်)၊ မီးဇို သို့မဟုတ် ဇိုးမီ (ချင်း) ကဲ့သို့ အခြားသော တိဘက်-မြန်မာနွယ် ဘာသာစကားများနှင့် ယှဉ်လျှင် မြန်မာစကားနှင့် ပိုနီးစပ်သည်။ နာရှီတို့သည် လှပပြေပြစ်သည့် ရုပ်ပုံသင်္ကေတများကို အသုံးပြုသည်။ ပုံတွင် မြင်တွေ့ရသည့်အတိုင်း “မျက်လုံး”၊ “အစားအစာ”၊ နှင့် “တောင်ဆိတ်" သို့ "ဆိတ်” အတွက် စကားလုံးများမှာ မြန်မာဘာသာနှင့် အင်မတန် ဆင်တူပေသည်။

မူဆူအိုလူမျိုးတို့သည် ကမ္ဘာ့ပေါ်တွင် ကျန်ရှိသည့် အမျိုးသမီး အုပ်ချုပ်သည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများထဲမှ တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ထိုလူ့အဖွဲ့အစည်းများတွင် အမျိုးသမီးသည် အိမ်ထောင်ဦးစီး ဖြစ်ပြီး ခင်ပွန်း တစ်ဦးမက ယူလေ့ ရှိကြသည်။

မြန်မာ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၏ အတိတ်နှင့် ပစ္စပ္ပုန် မှ နောက်ထပ် အကြောင်းအရာများ ဆက်လက်လေ့လာရန်

ခေါင်းစဉ်များ အားလုံးကြည့်ရန်