ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင်းကာလ (၁၉၄၂ - ၁၉၄၅)
မြန်မာနိုင်ငံသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အတွင်းက အရေးအပါဆုံးသော ကုန်းတွင်းတိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားရာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ စစ်အတွင်းက ဗြိတိသျှတို့ အကြီးအကျယ် အရှက်ရခဲ့ရသည့် စစ်ရှုံးမှုများကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသော နေရာ ဖြစ်ပြီး မဟာမိတ်တပ်များနှင့် အခြားသော တပ်များ စုပေါင်းအားထုတ်မှုကြောင့်သာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်တို့၏ လက်တွင်းမှ ပြန်လည်ရယူနိုင်ခဲ့သည်။
အဆုံး၌ မဟာမိတ်တပ်များက မြန်မာနိုင်ငံတွင် အောင်ပွဲခံနိုင်ခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံမှာ အပျက်အစီးပုံထဲတွင် ကျန်ခဲ့လေသည်။ ထို့မတိုင်မီက ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေး အတွက် အားထုတ်ထားသမျှ နိုင်ငံရေး တိုးတက်မှုများလည်း သဲထဲရေသွန် ဖြစ်ခဲ့ရပြီး ယနေ့တိုင် နိုင်ငံကို လွှမ်းမိုးနေဆဲ ဖြစ်နေသည့် လက်နက်ကိုင် အမျိုးသားရေးသာ အဖတ်တင်ကျန်ခဲ့သည်။
ဤအပိုင်းတွင် ပါဝင်သည့် ဆောင်းပါးများ၊ ဇာတ်လမ်းများ၊ ဓါတ်ပုံများနှင့် စစ်ဆင်ရေး စီမံကိန်းများက ကမ္ဘာ့စစ်ကြီး၊ ထိုခေတ်အခါက မြန်မာနိုင်ငံ၏ စစ်သမိုင်းနှင့် အပျက်အစီးပုံထဲမှ မွေးဖွားလာသည့် ဒေသတွင်း နိုင်ငံရေး အကြောင်းများကို သုံးသပ်ဆွေးနွေးထားသည်။
Historic Events
၁၉၄၃ ခုနှစ် ဒေါက်တာဘမော် ဂျပန်သို့ ရောက်ရှိစဉ်
၁၉၄၃ ခုနှစ် မတ်လက ဒေါက်တာဘမော်သည် ဂျပန်နိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် ဟီဒဲခိ တိုဂျို (Hideki Tojo) အပါအဝင် အခြားသူများနှင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ရန် (သခင်မေ၊ ဦးသိန်းမောင်နှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့နှင့် အတူ) ဂျပန်နိုင်ငံ (Japan) သို့ ဆိုက်ရောက်လာခဲ့သည်။ နောင်ငါးလ အကြာတွင် ဒေါက်တာဘမော်သည် ဝင်ရိုးတန်းနိုင်ငံ အင်အားစု (Axis Powers) ၏...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်“ဂျပန်တွေကို ဝေးဝေးရှောင်”
၁၉၄၃ ခုနှစ်ဝန်းကျင်က မြန်မာနိုင်ငံကို ဗုံးကြဲရခြင်းမှာ မြန်မာတို့ကို မဟုတ်ဘဲ ဂျပန်များ အတွက်သာ ရည်ရွယ်ကြောင်းကို မြန်မာရွာသားများအား ရှင်းပြထားသည့် အမေရိကန်လေတပ်မှ ဖြန့်ဝေသော လက်ကမ်းစာစောင် ဖြစ်သည်။
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်သမိုင်းဝင် မြစ်ကြီးနားတိုက်ပွဲ
၁၉၄၄ ခုနှစ် မေလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ကချင်နှင့် မဟာမိတ် (Allied) တပ်ဖွဲ့များ အားဖြည့်မှုဖြင့် တရုတ် (China) နှင့် အမေရိကန် (American) တပ်များ (မယ်ရစ်လ်၏ ဖောက်ထွင်းသူများ (Merill’s Marauders) တပ်ဖွဲ့ အပါအဝင်) သည် မြစ်ကြီးနားမြို့ကို ဂျပန်တို့၏ လက်ထဲမှ ပြန်လည် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းမှာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်ဂျပန်တို့ လက်နက်ချခြင်း
၁၉၄၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့က အမေရိကန် ရေတပ်သင်္ဘော USS Missouri ပေါ်တွင် ဂျပန်အင်ပါယာ (Empire of Japan) သည် မဟာမိတ်တပ်များ (the Allied) ထံ တရားဝင် လက်နက်ချသည်။ ထိုနေ့က တိုကျိုပင်လယ်အော် (Tokyo Bay) ၌ မဟာမိတ်တပ်၏ စစ်သင်္ဘောများနှင့် ရေငုပ်သင်္ဘောအစီး ၁၀၀...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်ရန်ကုန်မြို့ အစိုးရအိမ်တော်၌ ဂျပန်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တရားဝင် လက်နက်ချစဉ်
၁၉၄၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့က ရန်ကုန်မြို့ရှိ အစိုးရအိမ်တော်၌ မြန်မာပြည်ဆိုင်ရာ ဂျပန်တပ်မတော်၏ ခေတ္တ ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ဂျပန် (Japanese) ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အီချိဒါဂျီရို (Ichida Jiro) သည် ဗြိတိသျှ (British) ဗိုလ်မှူးချုပ် အီးအက်ဖ်အီး အမ်းစထရောင်း (E.F.E Armstrong) ရှေ့မှောက်တွင် တရားဝင် လက်နက်ချသည်။ (ဗိုလ်မှူးချုပ်...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်၁၉၄၅ ခုနစ်က မြန်မာပြည်ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်း
ထိုစဉ်က ဝင်ရိုးစွန်းတန်း အင်အားစု (Axis Powers) တို့သည် အရပ်ရပ်တွင် အရေးနိမ့်နေချိန် ဖြစ်သည်။ ဗြိတိသျှ (British) နှင့် အမေရိကန် (American) တပ်များသည် ရိုင်းမြစ် (Rhine) ကို ကျော်ဖြတ်ချီတက်လာခဲ့ပြီး အင်အား ၂ သန်းကျော် ရှိသော ဆိုဗီယက် (Soviet) တပ်များက ပိုလန်နိုင်ငံ (Poland) ကို သိမ်းပိုက်ကာ...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်လီဒိုလမ်းမကြီး (သို့) စတီးဝဲလ်လမ်းမကြီး
လီဒိုလမ်းမကြီး (ခေါ်) စတီးဝဲလ်လမ်းမကြီး (Ledo or Stillwell Road) ကို ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် အပြီးသတ်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုလမ်းမကြီးသည် ကချင်တောင်တန်းဒေသကို ဖြတ်သန်းကာ အာသံပြည် (Assam) ရှိ လီဒိုမြို့ (Ledo) နှင့် ယူနန်ပြည် (Yunnan)၊ ကူမင်းမြို့ (Kunming) တို့ကို ဆက်သွယ်ထားသည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ တစ်ဆင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်မြစ်ကြီးနားမြို့ကို ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ခြင်း
၁၉၄၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် မဟာမိတ် (the Allied) တို့၏ အမှတ် ၁၄ အိန္ဒိယတပ်မတော်သည် မေရုကျွန်းဆွယ် (Mayu peninsula) ကို ဂျပန် (Japanese) တို့လက်မှ ပြန်လည်သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးပမ်းနေခဲ့သည် (မအောင်မြင်ခဲ့ပါ)။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဗြိတိသျှ (British) နှင့် ဂေါ်ရခါး (Gurkha) အထူးတပ်ဖွဲ့များ ("ခြင်္သေ့များ - the...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ဘေး စစ်ဒဏ်ထိ မြန်မာပြည်
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တွင်းက အမေရိကန် (American)၊ အင်္ဂလိပ် (English)၊ အိန္ဒိယ (India)၊ တရုတ် (Chinese)၊ ဂျပန် (Japanese) နှင့် အခြားစစ်သား ငါးသိန်းကျော်မျှတို့သည် မြန်မာပြည်တွင် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြပြီး မြို့ကြီးမြို့ငယ် တစ်ခုမကျန်၊ သင်္ဘောဆိပ်ကမ်း၊ လေဆိပ်၊ ဘူတာရုံ၊ ရေနံတွင်းများနှင့် စက်ရုံ အားလုံးနီးပါး ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ စစ်သား ၂၀၀,၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး ပြည်သူများစွာလည်း...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးအတွင်းက ပျဉ်းမနားမြို့
၁၉၄၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၀ ရက်နေ့က အမှတ် ၅ အိန္ဒိယ တပ်မတော် ဦးဆောင်သော မဟာမိတ်တပ်များသည် ပျဉ်းမနားမြို့ (ယခု နေပြည်တော်)ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုနေရာတွင် အမှတ် ၃၃ ဂျပန် (Japanese) တပ် အခြေစိုက်နေခဲ့ပြီး ထိုတပ်၏တပ်မှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မာဆာကီ ဟွန်ဒါ (Masaki Honda) မှာ မှောင်ကြီးမဲကြီးထဲ...
အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန်